Í tilefni af degi íslenskrar tungu; afmælisdegi Jónasar Hallgrímssonar; er ekki úr vegi að þýða ýmis hugtök úr körfboltanum úr ensku yfir á íslensku og síðan að nota þau í daglegu máli.

Tökum dæmi: Bakkarinn tók killer cross-over og henti svo alley-oop sendingu á senterinn sem dönkaði um leið og hann trassaði gaurinn í vörninni.

Á íslensku gæti þetta hljóðað svona: Bakvörðurinn tók banvæna krossstunga og gaf síðan viðstöðulausa sendingu á miðherjann sem tróð knettinum um leið og hann var með strigakjaft við varnarmanninn.

Dálítið ýkt dæmi, en samt held ég að það sé ástæða fyrir okkur körfuknattleiksfólk að hafa í huga þau íslensku orð sem til eru yfir hugtök í körfuboltanum.

Guðmundur Þorsteinsson fyrrum landsliðsmiðherji og núverandi þýðandi tók saman neðangreindan lista.

1 Stöður:

pointguard: leikstjórnandi
number one: leikstjórnandi, ás
guard: bakvörður
shooting guard: skotbakvörður
number two: skotbakvörður, tvistur
off guard: skotbakvörður
forward: framherji
number three: skotframherji, þristur
shooting forward: skotframherji
power forward: kraftframherji
number four: kraftframherji, fjarki
center: miðherji, fimma
number five: miðherji
coach: aðalþjálfari
assistant coach: aðstoðarþjálfari
trainar: þrekþjálfari
sixth man: fyrsti varamaður
bench: varamenn, varamannabekkur
player: leikmaður

2. Starfsmenn

referee: dómari, aðaldómari
umpire: dómari, aðstoðardómari
score-keeper: stigavörður
time-keeper: tímavörður
24 second time-keeper: 24 sekúndna tímavörður

3. Völlur og áhöld

Court: völlur
back-court: bakvöllur, varnarvöllur
front court: framvöllur, varnarvöllur
center ring: miðhringur, miðjuhringur
paint: vítateigur, teigur
basket: karfa
rim: hringur, körfuhringur
backboard: spjald, körfuspjald, bakfjalir
three-point line: þriggja stiga lína
line: þriggja stiga lína
down-low: undir körfunni
base-line: endalína
line: hliðarlína, útlínur vallarins, vítalína
free-throw line: vítalína
corner: horn

4. Skot og körfur

jump-shot: stökkskot
three-point shot: þriggja stiga skot
three-pointer: þriggja stiga karfa
hook-shot: sveifluskot
sky-hook: sveifluskot, himnasveifla
baby-hook: lágsveifluskot
set-shot: skot úr kyrrstöðu
dunk: troðsla, troða
alley-oop: viðstöðulaus troðsla, lofttroðsla
tomahawk: troðsla, axartroðsla
reverse dunk: troðsla aftur fyrir höfuð
lay-up: sniðskot, skot í spjaldið
reverse lay-up: sniðskot undir körfu með snúningi, snúningssniðskot
finger-roll: fingravelta
fade-away: bakfallsskot, stokkið frá körfu í skotinu
foul-shot: vítaskot
air-ball: skot sem ekkert snertir, loftbolti, loftur
wide: skotið missir marks
tip-in: blakskot, blakað í körfuna
teardrop: mjúkt stökkskot

5. Sókn og vörn

dribble: reka boltann, knattrek
cross-over: krossrek, krossstunga
cross-over: þversending
killer cross-over: banvæn krossstunga
offense: sókn, sóknarleikur
defense: vörn, varnarleikur
defender: varnarmaður
zone-defense: svæðisvörn
man-for-man defense: maður á mann vörn
one-on-one: einn á einn
fast-brake: hraðaupphlaup
open court: hraðaupphlaup, skyndisókn, í fámenni
press: pressuvörn
zone-press: svæðispressa
half-court press: pressa frá miðju, hálfvallarpressa
full-court press: pressa yfir allan völlinn, vallarpressa
high-post: við teiginn framanverðan, á vítalínunni
low-post: við teiginn aftanverðan, undir körfu
post-up: sóknarstaða (miðherja) við teiginn
double team: tvídekka
pass: sending
lob, lob-pass: hásending
assist: stoðsending
pivot: snúa
give and go: sending og hlaup
screen: hjálparsókn, hindrun, veggur
pick and roll: veggur og velta, hjálparsókn, hindrun
loose-ball: laus bolti

6. Ýmislegt

free-agent: leikmaður með lausa samninga
from downtown: langt þriggja stiga skot
from the parking lot: langt þriggja stiga skot
fumble: klúður
rebound: frákast
rebounder: frákastveiðari, frákastari
footwork: fótavinna, fótahreyfingar
moves: hreyfingar, tilþrif
play: leikaðferðir, spil
horse: asni
set up: setja upp
Bosman-player: Bosman-leikmaður (Evrópusamb.)
drive the lane: brjótast upp að körfu
foul: víti, villa
flagrant foul: ásetningsvíti, ásetningsvilla
disqualifying foul: brottrekstrarvíti, brottrekstrarvilla
five fouls: fimm villur